Madamo sang mga bagay nga atun makita sa palibot nga makapukaw sang atun nga curiousity isa na diri ang makita nga ruins sa Barangay Inayauan, Cauayan, Negros Occidental.
Ginpakigbahin ni Councilor Raymund Montilla sa programa nga Good Morning Philippines ang kasaysayan sang balay nga ginatawag nga Montilla ruins.
Suno sa konsehal ang balay ang ginapanag-iyahan sang iya lola nga si Eva Javellana Montilla kag gin-obra sadtong 1950s nga southern type nga sahi sang balay kag may yara sang paladial apang may modern touch bangud sa bintana nga human sa gelosy glass kag may yara man sang chimney sa sulod sang balay.
Suno kay Councilor Montilla ang balay ang inspired man sa movie nga “Gone with the wind” bangud mahuyugon ang lola sini sadto sa mga pelikula.
Matahum ang balay sadto kag may yara sang dako nga puno sang acacia sa atubang sang balay.
Suno sa konsehal bata pa lamang siya sang nagabakasyon sa balay sang ila lola.
Suno diri ang balay ang gindisenyo sang iya lola kag suno sa mga estorya sang mga katigulangan ang balay ang ginataguan sadto sang mga ginapatihan nga mga rebelde sang tyempo ni Marcos sang ginapatuman ang martial law.
Naabtan sini ang balay sang tatlo pa lamang ini katuig.
Masami man ang ila pamilya sadto nga nagabakasyon sa balay.
Sang 1990s, amat-amat naman nga napabay-an ang balay tubtob nga mangin ruins nalamang ini sa karun.
Makita man sa palibot ang mga humayan kag ang duta ang ginbug-usan sang 700 hectares.
Madamo naman ang nanamian sa pamatasan sang iya lola, nga amo man ang nagatutok sa hacienda gregoria kag mabinuligon sa mga tawo.
Ginakalipay man ni Councilor Montilla nga ang nakabaton sang duta ang mga nagtrabaho man sa hacienda nila sadto.
Wala naman sang plano ang pamilya Montilla nga irenovate ang ruins apang nakadepende naman sa Local Government Unit (LGU) sang Cauayan kun panamion nila ini agud mangin tourist attraction sa ila lugar bangud sarang man nila estoryahon ang mga pumuluyo angot diri.
