Aminado si Joan Nathaniel Gerangaya, officer-in-charge sa Negros Occidental Provincial Environment and natural Resources Office (PENRO), nga dako nga bahin sang Northern Negros Natural Park (NNNP) ang gina-estaran na sang mga pumuluyo.
Suno diri, sa iban nga pungsod ginadumilian ang tawo sa mga protected areas, apang bangod ang Pilipinas ang makatawo, may-ara na sa karun nga mga pumuluyo nga nagapuyo sa sulod sang mga protected areas.
Pahayag ni Gerangaya nga 30 ka tuig na ang nakaligad, ginabug-usan sang 70,000 hectares nga endemic forest ang NNNP.
Apang ang mga native species sang mga kahoy ang ginpang-utod kag wala ginrehabilitate.
Suno kay Gerangaya, sang ginhuman ang Department of Environment and Natural Resources (DENR) ang mga ini ang nagpatigayon man sang rehabilitation apang ini ang may kabudlayan ilabi na nga mabudlay patubuon ang mga native nga mga species sang kahoy.
Agud nga masolusyunan ang lapnagon nga deforestation, nag-umpisa man ang mga ini sa pag-import sang mga exotic trees nga madasig patubuon agud nga mapadasig man ang reforestation.
Paathag sini nga sa tion nga mag-ayo na ang sitwasyon sang forest covers sa Negros Island, amat-amat naman sang mga ini nga ibalik ang mga native trees.
Suno kay Gerangaya, sa NNNP nga 70,000 hectares, 20,000 hectares nalang diri ang nabilin sang nahuman ang DENR samtang ang 50,000 hectares ang gin-estaran na kag ginhimo uma sang mga tawo.
Sa karun ang DENR ang nagapartner nalang sa mga nagapuyo sa lugar agud nga makapatigayon sang amat-amat nga rehabilitation sa 50 ektarya nga kadutaan.
Ini ang kabahin sa Expanded National Greening Program sang ahensya kun sa diin isa sa ila nga ginatutukan ang pagpatubo sang mga kawayan, bangod ini ang indi madali nga mapatay.
Suno diri ang Expanded National Greening Program ang gin-umpisahan sang 2011 ilabi na nga nagakabatyagan na ang climate change bangod sa kakulang sang kahoy nga amo ang naga-emit sang carbon dioxide.
Kadungan sang climate change nagnubo man ang water source sa probinsya gani ginatinguhaan man sa karun nga marehabilitate ang water shed.
