BACOLOD CITY — Hugot nga ginakampanya sang mga doktor sa baga ang pagpataas sang awareness sang publiko nga sarang mabulong ang balatian nga tuberculosis ukon TB.
Subong nga bulan sang Agosto, gina-obserbar sang Department of Health ang National Lung Month kag subong nga tuig, naka focus ini sa lungs ukon baga.
Sa Good Morning Philippines Program sang Bombo Radyo Bacolod, ginpahayag sang pulmonologist nga si Dr. Gail Manalo-Jaloro nga ang TB ang ikaanom nga rason sang kamatayon sa Pilipinas kag ikawalo nga rason sang pagbalatian sang mga Pinoy.
Sa pihak sini, dapat mahibaluan sang publiko suno kay Jaloro nga sarang gid nga mabulong ang TB.
Ang gobyerno suno sa iya ang nagahatag sang bulong sa tanan nga mga tawo nga may TB, pigado man ukon may ikasarang, basta magkadto lamang sa Directly Observed Treatment Short-course ukon DOTS Center.
Ang virus nga nagadala sang TB ang nagalaton halin sa isa ka tawo padulong sa isa pinaagi sa hangin bangud ini ang air-borne disease.
Paathag sini, indi tanan nga TB patients ang naga-ubo nga may ubo samtang ang iban naman ang wala gani nagapakita sang sintomas kag matukiban lamang sa medical examination.
May kaangtanan sini, dapat nga mangin compliant ukon sundon sang husto sang pasyente sang tuberculosis ang treatment ukon pag-inom sang bulong para diri.
Suno kay Jaloro, dapat tapuson gid sang TB patient ang anom ka bulan nga treatment.
Pagkatapos sini, may yara pa gid sang follow-up check-up sa doktor.
Ang isa ka persona ang ginahatagan sang 6-month treatment kun ini ang labing una niya nga pag-angkon sang balatian.
Sa tion nga indi ini masunod sang maayo, mangin drug resistant ang virus kag magadugay na sang walo ka bulan tubtub isa ka tuig ang dalagan sang treatment.
Ginpaathag man ni Jaloro nga mas dako ang tsansa nga makaangkon man sang TB kun may kaupod sa sulod sang balay nga naga-sufrer sini.
Panugyan sang doktor, tabunan ang baba kun mag-ubo kag tabunan ang ilong kun magpanghatsi agud indi maglaton sa iban ang virus.
Apang gin-athag sang pulmonologist nga indi kinahanglan nga painon ang gamit sang isa ka TB patient bangud airborne man ang amo nga balatian ukon wala naglaton pinaagi sa pagkaon.
